Marijke Moesker – Brans 1952-2015
Na de huishoudschool, ze is nog maar net vijftien, gaat ze als administratieve kracht werken op de personeelsafdeling van de Brabantse schoenen- en pantoffelfabriek Blenzo. Ze blijft er negen jaar, maar toont zich ook leergierig en ambitieus. ‘s Avonds volgt ze met succes de handelsschool. Als ze later getrouwd in Naaldwijk woont, gaat ze ook naar de havo in Den Haag en werkt ze parttime in de Naaldwijkse bibliotheek.
Dat doorzettingsvermogen blijft, ze doet de studie MO Handvaardigheid. Alleen door de komst van haar eerste kind kan ze het laatste jaar niet afmaken. Dat weerhoudt haar later, als moeder van inmiddels twee kinderen, niet om te beginnen aan de Pabo. Die rondt ze glanzend af om daarna, als net vijftigjarige, docente te worden. Om in een zogenoemde schakelklas net aangekomen, allochtone kinderen te begeleiden, soms slechts met gebarentaal, omdat ze nog geen Nederlands spreken. ‘Met meer Marijkes was een integratiebeleid niet nodig geweest,’ concludeert haar directeur.
Marijke Brans komt uit een Rotterdams arbeidersgezin met twee dochters, vader is elektricien. Omdat hij een nieuwe baan vindt, verhuist het gezin naar het Brabantse Etten-Leur. Voor het eerst wonen de Bransen in ruimte, in een eengezinswoning, met bossen in de nabijheid. Marijke vervolgt de lagere school nog drie jaar bij de nonnen. ‘Een vreselijke tijd’, oordeelt ze later.
Marijke is een sportieve volleybalster; tijdens een toernooi in Roosendaal wordt ze gespot door Eric Moesker. Hij vindt haar knap en sportief, valt vooral – figuurlijk – voor haar haar. Eric is enig kind in een Roosendaals gezin; hij studeert rechten in Nijmegen.
Na twee jaar verkering trouwen ze in 1976. Eerder dan verwacht, omdat defensieminister Henk Vredeling had besloten dat getrouwde kostwinners geen dienstplicht hoefden te vervullen. Een sollicitatie bij de gemeente Naaldwijk lukt, waarna Eric als kostwinner met Marijke kan trouwen. Ze verhuizen naar het Westland. Eric wordt later gemeentejurist in Delft. Na tien jaar komt zoon Thijs ter wereld; in 1988 volgt dochter Lotte.
In haar vrije tijd is Marijke ‘verslaafd’ aan lezen, vooral Engelse detectives en literaire thrillers boeien haar, ook romans van Bernlef of Van Dis zijn haar lief. Naast lezen is televisiekijken een passie; net als bij de boeken gaat haar voorkeur uit naar Engelse detectives, maar bij een Scandinavische Wallander of een aflevering van ‘Borgen’ zit ze eveneens geconcentreerd te genieten.
Ze bakt en kookt graag, uitgebreide dinertjes voor familie of vrienden, bij voorkeur voor de kinderen. Ze zit graag te breien, om dan vooral dierenknuffels te maken, voor zichzelf of om gewoon weg te geven.
Vakantie is voor Marijke op pad gaan met het gezin, eerst met de tent, later de vouwwagen. Bijna altijd over de grens, naar de Ardennen, maar ook Duitsland, Frankrijk, Engeland, Luxemburg en Denemarken. En hoewel de leefomstandigheden op de camping primitiever zijn dan thuis, wordt er daar ook gekookt en gelezen. ‘Tot diep in de nacht met zo’n klein lampje’.
Als de beide kinderen groter zijn gaat ze met Eric graag op stedentrip, bezoekt dan steevast musea, volgt ondertussen ook nog in Den Haag een cursus Kunstgeschiedenis, zodat ze op een volgende cultuurreis speels kan optreden als Erics persoonlijke gids.
Bijna twintig jaar zingt ze als alt bij De Kunst voor het Volk, zit heel lang in het bestuur, organiseert mede concerten en zingt van harte strijdliederen als Morgenrood en de Internationale. Thuis geniet ze van vooral gezongen liederen met andere inhoud. Jacques Brel of Ramses Shaffy, ook Paul Simon of Don McLean.
Vorig jaar voelt ze iets in haar borst, het geplande weekendje Berlijn wil ze niet bezwaren, pas daarna gaat ze naar de dokter. Het blijkt borstkanker, in een vergevorderd stadium. Er volgen zware tijden, met chemo, met een operatie. Daarna is er feest, alles is schoon, alles is weg, dat wordt gevierd.
Kort erop volgt de deceptie, ook bij doktoren. Er zijn onverwachte, snelgroeiende uitzaaiingen, we kunnen niets meer voor u doen. Marijke overlijdt enkele maanden later, thuis.
Marijke karakteriseren doen ze moeiteloos, ogenschijnlijk gemakkelijk; Lotte roemt haar empathisch begrip, meer denkend aan anderen dan aan zichzelf. Thijs noemt haar een bron van raad, met altijd een luisterend oor. Eric besluit met: ‘Een innerlijk goed en aardig mens.’ De kinderen knikken instemmend.
Rien van den Anker
Marijke Moesker – Brans is geboren op 21 februari 1952 in Rotterdam; zij is op 31 mei 2015 overleden in Naaldwijk.