(Westland, 8 december 2021). En ja hoor, uit de hoge hoed van tuinbouwwethouder Albert Abee kwam er weer een nieuwe woonlocatie voor enkele honderden arbeidsmigranten. En dat terwijl Westland nog maar net is bekomen van zijn megalomane plannen in De Lier (bijna 700, begin oktober) en in ’s Gravenzande (dik 200, eind november). Pfff…
En nu is dan de Hoge Geest in Naaldwijk aan de beurt. Zo’n 228 slaapplekken in vier ‘woontorens’ in drie lagen; er staan nu nog kassen maar die worden geruimd.
Tot donderdagmorgen wisten de omwonenden nog van niets. Binnenkort is er een bijeenkomst waarop zij er iets over mogen zeggen. Via krant en televisie weten we al dat ze tegen zijn.
Een gelukje voor de wethouder, dankzij corona zal die sessie wel digitaal zijn. Zonder eieren en rotte tomaten dus. Die ga je thuis niet naar de buis gooien…
Van de wereld
Er zijn nog steeds goedgelovige Westlanders, vooral bestuurders en politici, maar ook tuinbouwondernemers, die volhouden dat hun Glazen Stad het grootste, aaneengesloten kassengebied van Europa is. In een gemeentelijk rapport uit 2014 staat zelfs nog van de wereld.
De truc zit hem natuurlijk in het woordje ‘aaneengesloten’, want er zijn inmiddels in Nederland streken of gebieden met kassen die qua oppervlakte uitgestrekter zijn. Maar niet aaneengesloten.
Meestal wordt gewoon het aantal hectaren glas gebruikt om aan te geven dat we op nummer een staan. Een tuinbouwwethouder en voorganger van Abee heeft jarenlang, zonder tegenspraak, volgehouden dat er zo’n 2500 hectaren glastuinbouw in Westland zijn. Omdat dat moeilijk was te verifiëren – stukje hier, strookje daar – nam iedereen het lang voor zoete koek aan. Immers, als hij het zei, dan was het zo. In beton gegoten, heet dat.
Glastuinbouwcluster
Inmiddels is er een nieuw woordenspel ontstaan, glastuinbouwgebied heet nu glastuinbouwcluster. Die term zegt impliciet dat het niet meer alleen om tuinbouwbedrijven met glaskassen gaat. Ook om tuinbouwgerelateerde toeleveringsbedrijven en logistieke ondernemingen.
Wie exotische vruchten naar hier haalt, in Westland slechts inpakt en doorstuurt valt binnen dat cluster. Ook een bedrijf dat met vrachtwagens massaal tuinbouwproducten im- en exporteert zit er in. Eveneens het (reparatie)garagebedrijf, IT- of reclamebureau.
De echte glasmeters nemen ondertussen gestaag af, omdat in het afgelopen decennium grote productiebedrijven naar Noord-Holland, Drenthe en elders zijn verhuisd. Desondanks is het totale aantal – nu dus – clusterhectaren officieel gewoon gelijk gebleven.
Zelfs de gisteren unaniem aangenomen Glastuinbouwvisie 2040, Hart voor glas spreekt nog hardnekkig van 2500. Terwijl ambtelijke insiders doodleuk zeggen dat het er ook zo’n 2300 kunnen zijn. Zelfs de verantwoordelijke wethouder was daar onlangs hakkelend over. Of zijn het er 2200?
Gedoogregeling
En zo komen we weer bij de arbeidsmigranten. Die moeten toch wonen en dat kost dus grond. Maar da‘s ook geen probleem voor het totale tuinbouwcluster. Zo’n huisvestingslocatie blijft qua bestemmingsplan namelijk formeel glastuinbouw. Dat kan als die woningen maar maximaal 10 jaar blijven bestaan. De gretige projectontwikkelende initiatiefnemers doen dan, gesteund door de gemeente, een beroep op een zogenoemde gedoogregeling.
Maar iedereen weet, het zou niet voor het eerst zijn, dat zo’n termijn wordt verlengd – zeker bij een giga-woningnood – en dat tijdelijke wooncomplexen uiteindelijk permanent worden. Weg glas!
Stenen
Wie zo naar Westland kijkt kan dus verwachten dat er op den duur in hectaren meer arbeidsmigrantenlocaties en tuinbouwgerelateerde bedrijven zijn dan kassen. Dat de Glazen Stad meer en meer een gewone stenen wordt. Met een verder dalende tuinbouwproductie, hooguit nog met een digitale veiling en gespecialiseerde innovatieve ondernemingen.
Het is dat hij nog steeds bij de levenden behoort, anders zou die altijd zo stellige ex-tuinbouwwethouder zich omdraaien in zijn graf bij het horen van zoveel glasgerommel.
Rien van en Anker
Allemaal trucjes om recht te praten wat krom is. Iemand die doordenkt weet toch allang dat het productiedeel van de tuinbouw in het Westland aan het einde is. Er zullen hooguit gespecialiseerde bedrijven met niche-producten achterblijven. En veel stadse hobbykasjes.
Ik begrijp dat zelfs de in de column genoemde 2200 hectaren aan de hoge kant zijn. Zou het geen idee zijn als eerst eens goed wordt gedefinieerd en dan wordt opgeteld wat nu precies glas is.
Wie de visie ‘hart voor glas’ leest valt inderdaad om van de gezwollen taal en woorden die allemaal lovend en juichend zijn. Een mooi sprookje Wwar terecht Peter Duijsens van Westland verstandig van verwacht dat hij op een stapel in de kast terecht komt.