Geheime jacht naar nieuwe burgemeester

16 mei

(Westland, 16 mei 2018). Sinds gisteren zijn er Westlandse politici monddood bezig met onze toekomst. Die, hoofdzakelijk raadsfractieleiders, vormen samen de vertrouwenscommissie op jacht naar een nieuwe burgemeester. In het geheim en beperkt democratisch.
De commissie werkt top secret, niemand weet of, waar en wanneer ze vergaderen. Informatie naar buiten lekken wordt zwaar gestraft, tot zelfs forse gevangenschap.
Die CIA-achtige werkwijze is er niet om een betere burgemeester te vinden, maar om de privacy van (met name afgevallen) kandidaten te beschermen. Tegen mogelijke maatregelen van een (huidige) werkgever, tegen het publieksbeeld dat je dan politiek ‘afgeschreven’ zou zijn.

Stiekem
Die vertrouwenspolitici gaan eerst stiekem een profiel opstellen. Dat gebeurt deels flinterdun democratisch, waarbij het volk via een enquête aanbevelingen kan doen. Daarin mag je minstens vijf kwalificaties opsommen, zoals daadkrachtig, communicatief, verbindend of integer. Ook moet je de zin afmaken: De ideale burgemeester is vooral …. ‘ Alsof het een soort nieuw wasmiddel is.
Die publieksenquête is – in stijl – ook een beetje geheim, pas na enig zoekwerk te vinden op de gemeentesite, niet op de homepage. Is ook niet echt breed bekend gemaakt. Waarom zou je het volk ook gemakkelijk wijzer maken?

‘Ongewensten’
Nadat de commissie met de Zuid-Hollandse koningscommissaris Jaap Smit het profiel heeft besproken, kan iedereen (bij hem) solliciteren. Democratisch gebeurt er dan iets vreemds, want Smit – ooit legerpredikant, later vakbondsman, nog immer CDA’er – maakt eerst zelf een keuze uit de stapel kandidaten. Formeel hoeft hij daarover geen verantwoording af te leggen. Alle naïeve, opportunistische malloten worden dan weggefilterd, ook eventuele ‘ongewensten’. Althans, in zijn optiek.
De vertrouwenscommissie overlegt later wel over de door hem geselecteerden, waar dan twee hoofdkandidaten uitrollen. Maar ook dan is er sturing van de commissaris, onzichtbaar duidelijk.

Alle kandidaten
Gelukkig heeft die ‘stille’ commissie hem tijdens vooroverleg laten weten sowieso de lijst met alle sollicitatiekandidaten te willen zien. Ook het recht om (door Smit) afgewezenen een kans te geven. Dat kan tot een mooi bestuurlijk conflict leiden. Waarbij, heel ironisch, de koningscommissaris de macht heeft en de vertrouwenscommissie het laatste woord. Boeiend!
De (daarna eventjes ook geheim gemaakte) gemeenteraad kiest tenslotte uit de twee gelukkigen. Formeel heet dat aanbeveling, want alleen de koning benoemt. Maar zover is het nog lang niet, dat duurt nog wel enige maanden, misschien wel een half jaar.

Muisstil
En tot die tijd zitten we opgescheept met een kwart mondgesnoerde politici die geregeld elkaar verbaal de oren wassen maar die hierover muisstil moeten zijn. Tegen iedereen, ook thuis. Een frustrerende procedure, zeker in een nog steeds dorpse, soms ‘roddelige’ samenleving. Met risico’s van speculaties en uitlekken van namen.
Dan maar een gekozen burgemeester? Puur uit angst voor gênant populisme, zonder boven te partijen te staan, ben ik daar persoonlijk tegen, maar toegegeven, dan heb je wel een snellere en transparante procedure. En niet al dat verkrampte 007-gedoe waar we nu in duiken.

Maar waarom dan niet gewoon een open sollicitatie? Met openbare hoorzittingen. En afsluitend een koninklijke benoeming. Want zou er nou echt geen hond reageren omdat hij of zij mogelijkerwijs wordt afgewezen? Zo ‘koninklijk’ werkt het anno 2018 allang niet meer. En een goede kandidaat vindt vast wel een andere gemeente. Misschien wel een minder lelijke.

Rien van den Anker

2 gedachten over “Geheime jacht naar nieuwe burgemeester

  1. Beste columnist, waarom altijd dat eeuwige wantrouwen van jou. Zie hoe Commissaris Smit weer geschild wordt. Bovendien benoemt de koning de burgemeester niet. Het kabinet besluit wie het wordt en dan mag de koning dat besluit mooi verpakt in een Koninklijk Besluit (KB) ondertekenen. Overigens succes met je rubriek.

  2. De spijker op de kop. Burgers mogen wel een mening naar voren brengen aan het college. ditmaal over de hoedanigheid en eigenschappen van een nieuwe burgemeester. Maar niet al te enthousiast en/of massaal. Vandaar de oproep in een verborgen hoekje! Dat is onlangs ook gebeurd met de nieuwe dienstregeling 2019 voor de bussen in het Westland. Via een soort “dienstmededeling” verscholen in de gemeentelijke kolommen kon de burger zijn/haar ideeën naar voren brengen. En de enkeling die dat doet krijgt vervolgens een standaardbrief dat er nog wel op terug gekomen zal worden. Waarnaar het oorverdovend stil blijft. Oude bestuurscultuur wegens succes geprolongeerd.

Laat een reactie achter bij Wil van den Bos Czn Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Verplichte velden zijn gemarkeerd met *

De volgende HTML-tags en -attributen zijn toegestaan: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>