(Westland, 6 juni 2018). Slecht 31,9 procent van de Nederlanders heeft vertrouwen in de pers, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek. Het vertrouwen steeg met 0,7 procent. Da’s hoopgevend.
Maar die cijfers doen wel vermoeden dat de Amerikaanse president Trump gelijk heeft als hij de media ‘de vijanden van het volk’ noemt. Hij zei dat in de vierdelige televisieserie ‘The Fourth Estate’ (De Vierde Macht). Gisteravond was deel twee, later volgen er nog twee. Lange, maar verbijsterende nieuwstelevisie.
Die documentaires gaan over The New York Times en president Trump. Over de strijd tussen ‘s werelds machtigste man en een van de belangrijkste (inter)nationale nieuwsmedia. Een ‘oorlog’ tussen een zittende president en de vrije pers. Keiharde democratische vijandschap.
White House
In grootte en belang volstrekt onvergelijkbaar maar in principe bestaat die relatie tussen politiek en pers ook in Westland. Natuurlijk, de Verdilaan is geen White House, AD Westland, laat staat de WOS, zijn geen New York Times.
Maar strikt genomen is er dezelfde – fascinerende – verhouding tussen media en macht. Twee partijen die ogenschijnlijk vriendschappelijk met elkaar omgaan maar elkaar tot het bot (moeten) wantrouwen. In een constante vechthouding. Buitenstaanders begrijpen daar niets van.
Een politicus wil altijd mooi en positief in de media en er lelijk of fout uit blijven; een journalist moet de politicus controleren, altijd in de gaten houden. Dat als eerste publiceren is leuk maar niet de essentie. Veel politici denken al snel bevriend te zijn met journalisten. Dat is niet zo, vriendschappen lopen vaak vast.
Absurd trefpunt
Het Witte Huis is een absurd trefpunt van die elkaar (principieel) hatende partijen. Van, er bijna dag en nacht wonende, nieuwscorrespondenten en woordvoerders, die alles doen om hun president uit de wind te houden.
Zo erg is het niet in het Westland, maar ook hier proberen journalisten meer dan dagelijks besturende politici te spreken. Of, met kluitjes gewapende, voorlichters kritisch lastig te vallen. Die hen in het riet (willen) sturen.
Binnen het Glazen Gemeentehuis was er onlangs een persbijeenkomst met de kersverse communicatiewethouder Ben van der Stee (LPF Westland). Om elkaar beter te leren kennen; of er nog perswensen waren. Dat gebeurde in zo’n doorzichtige vergaderruimte, waarin iedereen je vanaf de straat ziet zitten. Vanwege de warmte was er ijs met vers fruit, later koffie. Dat zag ook iedereen.
Afgedwaald
Praktische zaken passeerden de revue. Zoals het sneller beschikbaar stellen van raads- en collegestukken en het beter reageren op persvragen. Vlak voor de begroting is er misschien weer zo’n persbijeenkomst. Het journaille hoeft binnenkort tijdens vergaderingen mogelijk zelf geen koffie of thee meer te halen; die wordt geserveerd. De ergonomische (rug)zitklachten rond de perstafel gaan naar de griffier. Die was niet aanwezig, maar gaat er wel over. Ik zag inmiddels een eerste collega al geeuwen.
Zelf was ik geestelijk allang afgedwaald nadat de wethouder eerder had gezegd: “Wij zijn er voor jullie.” En daarna zonder hapering: “want jullie zijn er ook voor ons.” IJsetend hamerden die zeven woorden nog lang na. Zo gek durft die Trump het niet eens niet te maken!
Na afloop ging de wethouder blij huiswaarts, denkend dat we hem allemaal aardig vinden. Dat is ook zo, maar mogelijk, niet vaak. Want we blijven wel de ‘vijanden van het volk’. En zijn er niet voor hem. Gelukkig maar.
Rien van den Anker
Leuk geprobeerd. De Westlandse pers als kritisch voor te stellen. Was het maar waar. Vragen stellen?, ik heb ze nog nooit gezien of gelezen, laat staan lastige. Ook niet van deze columnist. Ik durf de stelling aan dat er geen pers, laat staan kritische pers bestaat in Westland. Schoolkrantachtige verslagen van gebeurtenissen. Ja, die lees ik genoeg. Duiding, kritiek, bevlogenheid, waarheidsvinding nimmer. Jammer. Het is erg genoeg dat deze stukjes al met rode konen worden gelezen. Heb je Rien gelezen? Scherp, hè. Niet dus.
De wereld verandert snel. Ik kan me nog herinneren dat de partij van wethouder Van der Stee wilde dat journalisten bekend zouden maken op welke partij ze stemden. Dat waren nog eens tijden…
Er zijn regio’s waar helemaal geen lokale pers meer is. Hier hebben we dan nog het Algemeen Dagblad en deze columnist. Ook de WOS is journalistiek beter aan het worden, al zijn daar nog wel veel advertorials te vinden. Gevaarlijker zijn die huis-aan-huis bladen waarin het verschil tussen redactie en advertentie vaak maar moeilijk is te zien.
Het is maar één zin, maar die zegt alles over deze wethouder. Het is maar één column, maar die zegt alles over de politiek. En over de columnist. Goed werk.
Prima dat we nog een goede columnist hebben
Briefschrijver Jan Peter Diepersloot haalt nogal uit naar de Westlandse pers. Gelijk of ongelijk doet in dit geval niet ter zake als je weet dat in zijn eigen advertorial-columns in een huis-aan-huis krant duiding, kritiek, bevlogenheid en waarheidsvinding vaak ontbreken. Meer dan eens verwart hij kretologie met kritisch zijn.
Wie de bedoeling achter deze column wil begrijpen moet echt naar The Fourth Estate kijken. Het eerste deel is al niet meer op NPO Start te zien, maar de serie begint morgen 7 juni om 21.15 uur op Canvas tijdens het programma Check-point.
Waar wordt gesproken over de weinig (ik durf te zeggen geen) kritisch, onafhankelijk, door journalistiek hoor- en wederhoor geluid richting gemeentebestuur moet worden bedacht wat het karakter is van huis-aan-huisbladen. De uitgever is gebaat met veel advertenties, ook liefst van de gemeente, er is dan ruimte voor wat lichtvoetige verstrooiende artikelen, plaatselijk nieuws, dat alles vooral “bomvrij”. De mensen die daarvoor werken zijn dan ook geen echte journalisten maar. zoals Simon Carmiggelt het eens noemde “stukkiesschrijvers”.