(Westland, 20 april 2016). Op de radio was er die grap over de vrouw van de Turk Erdogan. Volgens de Chinese horoscoop is ze een geit. Dus hem geitenneuker noemen is eigenlijk niet zo gek.
Wat zou er trouwens gebeuren als ik burgemeester Sjaak van der Tak of wethouder Arne Weverling geitenneuker zou noemen? Of politici als Remmert Keizer en Peter Duijsens? Is dat beledigen of cynisch complimenteren?
Als cabaretier of columnist kun je twee dingen doen: beeldsprakig schelden of schimpend vergelijken. In de eerste categorie vallen geitenneuker en hoerenzoon; in de tweede het noemen van namen als Stalin of Pol Pot. Zo kun je bijvoorbeeld een raadslid vergelijken met Poetin. Zelfs met Rutte.
Vergelijken is soms grillig. Maanden terug zouden lokale, liberaal getinte politica’s als Elly van der Wilk en Tamara van Riet het wel eervol hebben gevonden om te worden vergeleken met bondskanselier Angela Merkel. De vraag is of dat nog steeds zo is nu die Chefin iets minder is van ‘Wir schaffen das’. En ze ineens politiek opportunistisch de Duitse justitie de ruimte geeft om die cabaretier Böhmermann te vervolgen.
‘Slachtoffers’
De ‘slachtoffers’ vinden trouwens deze stijlfiguur niet leuk. De Marokkaanse koning in zo’n context noemen is risicovol, in Thailand is het nog erger. Daar hangt echt overal een portret van de koning. Als je daar tegenaan leunt of er proost naar roept, zelfs serieus, dan ga je jaren het cachot in.
In Nederland wordt het begrip ‘majesteitsschennis’ binnenkort afgeschaft. Hier speelt cabaretier Hans Teeuwen op het toneel bijna levensecht na hoe hij de oud-koningin bevredigt. Hier lachen we om Lucky TV met een hard giebelende Máxima die wordt beledigd door haar Willy, ons royale, plathaagse straatschoffie. Niemand vind het erg, hooguit smakeloos of niet leuk.
Die liberale tolerantiegraad is overigens wel Hollands subjectief. Stel dat iemand zo’n Chinese of Japanse ‘hotemetoot’ die Westland bezoekt, een walgelijke walvisvreter zou noemen. Of een hondenvleeskluiver. De wereld zou te klein zijn, al die Westlandse gastheren, ook die met (zelfbenoemd) koopmansinstinct, zouden beledigd reageren.
Die subjectiviteit was er ook toen die vermaledijde Poetin na al die Oekraïense MH17-misère ineens geen Nederlandse produkten meer wilde hebben ‘omdat er beestjes in zouden zitten’. Ook al is het verzonnen, niet op reageren, niet ergeren, was het parool. Geen hond, geen Westlander die toen demonstreerde met een spandoek: ‘De pot op, Poetin!’ Nee, handel maakt relaties soms beschamend principeloos.
Stopwoorden
Hans Teeuwen, ja, die van de majesteit, zei afgelopen week na dat relletje over dat Duitse Erdogan-gedicht dat West-Europa nu maar massaal Erdogan moest gaan beledigen, bevriend staatshoofd of niet. Net zo reageren als na de aanslagen in Parijs, met z’n allen de straat op. Ik voel daar wel wat voor, ook al vind ik Teeuwen beter zingen dan geitenneuken.
Alleen, te vaak gebruikte scheldwoorden worden al snel ordinaire stopwoorden. Geitenneuker klonk de eerste keer uit de mond van Theo van Gogh als iets vreselijks, nu denk je eerder aan een te zoete AH-bonusaanbieding. Of een innovatief ovensnackje.
Daarom ga ik Sjaak, Arne, Remmert en Peter ook geen geitenneuker noemen. Nee, veel erger, gewoon Erdogan.
En voor Elly en Tamara verzin ik nog wel eens wat.
Rien van den Anker
Erdogan zal wel schrikken nu zijn naam als scheldwoord wordt gebruikt, Maar alles is beter dan geitenn…… Een vreselijk woord. Toch is het wel een aardig idee om bij het volgende bezoek uit Japan of China zo’n delegatie eens aan te spreken over hun eetgedrag. Helpt niet, maar geeft wel wat publiciteit over Westland, ook daar…
Geef mij elke week dit soort columns , daar word ik nl. erg blij en vrolijk van. Genieten!
Satire mag en wat mij betreft kan dat ver gaan, tot op de rand, maar er net niet overheen, enkelen uitgezonderd. Neem zo’n Breivik, daar mag je wat mij betreft alles over zeggen. Zo ongeveer.
Toch vind ik dat er grenzen zijn aan het gebruik van scheldwoorden voor wie dan ook. Erdogan een geitenneuker noemen, heeft echt geen zin. Waarom zou je een ander beledigen? Erdogan is ook mijn type niet en ik vrees dat hij evenals Poetin steeds radicaler gaat optreden. Kritiek van journalisten over zijn beleid, waardoor zij onterecht bestraft worden, is natuurlijk niet goed te praten. Gegronde argumenten om het beleid af te keuren, moet altijd mogelijk blijven. Men zegt dan wel dat schelden geen zeer doet, maar wel is het een teken van onbeschaafdheid en ook is het verre van leuk, dus nooit doen, is mijn advies. Wie wil eigenlijk wel beledigd worden? Niemand toch?