(Westland, 20 oktober 2021). Het is een taai taboe in de lokale politiek, tijdelijk en tekenend voor het tijdsbeeld. Wat is het effect van de almaar voortslepende kabinetsformatie op het Binnenhof op de raadsverkiezingen komend voorjaar?
Er lijkt nu – pas op, niks is zeker – enig schot te komen in de formatie van een landelijke regering maar het ‘eeuwige’ getreuzel, geaarzel en geruzie is nog steeds een bron van groeiend ongenoegen bij veel Nederlanders. Nog meer ergernis is er bij de lokale achterban van partijen als CDA, D66, VVD en ChristenUnie. Ook bij inmiddels terzijde geschoven formatiespelers zoals GroenLinks, PvdA en SP.
Toneelspel
Vooral plaatselijk actieve partijgenoten en politici weten maar al te goed dat de beelden van het ‘toneelspel’ rond Rutte, Kaag en Hoekstra in huiskamer en op café een-op-een naar hen worden vertaald. Als Sigrid, Mark of Wopke iets in krant of op tv zeggen krijgen zij het te horen. Als bekend wordt dat Wopke in een belastingparadijs beleggingen heeft gedaan moeten zij zich verdedigen.
Omgekeerd werkt het natuurlijk ook, de voortdurende groei van Rutte heeft in de regio voor zijn partij vaak positieve effecten. Alhoewel, dat geldt niet overal zoals de VVD Westland (onverklaarbaar opmerkelijk!) al jaren laat zien, maar dat terzijde.
Onderop
Maar hoe dan ook, dat ellenlange landelijke gedoe heeft veel lokale afdelingen behoorlijk nerveus gemaakt nu de raadsverkiezingen van 16 maart 2022 naderen. Het lijkt ver, maar politiek is het bijna morgen. In de afgelopen weken is de druk van onderop fors opgevoerd.
Ook Westlandse politiek-geïnteresseerden zeggen hun partijhoofdkantoor te hebben gecontact om hun verontwaardiging en zorg te uiten. Cijfers zijn er natuurlijk niet maar insiders weten dat het gemopper naar de partijbobo’s massaal is.
‘Klachtenregen’
Die ‘klachtenregen’ hangt dus als een onzichtbare wolk boven de formatietafel. Niemand spreekt erover maar alle hoofdrolspelers beseffen dat er een afgrond dreigt tussen partij en actieve partijleden. Vooral D66 en CDA zitten om verschillende redenen in de knel.
Bij de Democraten die in het voorjaar landelijk zo zegevierden, is inmiddels alle hoop gevaren dat die winst in maart lokaal in de herhaling gaat. Ook al doe je plaatselijk je stinkende best, één quote van Kaag zet je op het Westlandse dorpsplein weer op verlies.
Bij de christendemocraten heeft het landelijke geruzie tussen QR-codist De Jonge, de vertrokken Omtzigt en de weifelende Hoekstra er voor gezorgd dat bij hen de trend van minder kiezers zich versterkt doorzet. Dat gebeurde al tussen de kassen, maar zal mogelijk versnellen omdat ook Westlandse kiezers niet bij een ruziënde, verliezende partij willen horen.
‘Ontploffen’
Inmiddels lijken de komende raadsverkiezingen een soort druk- en redmiddel voor de formatie. Versnellen ze mede de komst van een kabinet, zodat plaatselijk de rust terugkeert om daarna aan verkiezingscampagnes te beginnen. (Cynici geloven overigens dat zo’n onder druk in elkaar geflanst kabinet – doordesemd van rancuneus wantrouwen – alleen maar tijd koopt om later volgend jaar te ‘ontploffen’ zodat er dan weer landelijke verkiezingen kunnen komen.)
Nadeel?
Maar ook in dat ‘reddende’ scenario is de kans groot dat het Hofvijver-gerommel zijn negatieve weerslag op de raadsverkiezingen blijft houden. En dat is misschien weer voordelig voor lokale partijen. In Westland zijn er drie; Westland Verstandig, GemeenteBelang en LPF Westland hebben zelfs al een raadsmeerderheid maar zijn verdeeld over coalitie en oppositie.
Mochten ze samen nog verder groeien dan worden lokale verkiezingen wel ineens echt lokaal. Wat zei Cruyff ook alweer over elk nadeel?
Rien van den Anker
Interessant om te lezen hoe er in de gemeentepolitiek naar de kabinetsformatie wordt gekeken. Want er zijn inderdaad veel mensen die nationaal mee laten wegen bij hun keuze in maart.
Ik begrijp niet waarom de columnist in zijn column van vandaag de SP noemt. Het is volgens mij namelijk de enige partij die in het debat in de Tweede Kamer van 1april2021 zei dat de SP nooit in een Kabinet plaats zal nemen waarvan de meest onbetrouwbare politicus van Nederland, Mark Rutte, premier wordt! En zoals sindsdien blijkt is de SP één van de heel weinige politieke partijen in onze Volksvertegenwoordiging waarvan de kiezer op aan kan , anders gezegd, die haar woord houdt… Jammer dat de SP volgend jaar niet deelneemt aan de raadsverkiezingen in Westland!
Ik kan mij zo goed voorstellen dat je op een verjaardag je partij moet verdediging omdat ze in Den Haag maar aanmodderen. Ik wens vooral het CDA en D66 sterkte de komende maanden in Westland.
Je kunt nu al op je klompen aanvoelen dat het CDA en D66 gestraft worden op lokaal gebied. Terwijl ze juist lokaal misschien wel goed gewerkt hebben.
Mooie insteek dat plaatselijke afdelingen de nationale partijen onder druk zetten. De partijbobo’s zouden ook wat vaker naar de polder moeten luisteren.
Nog meer macht naar de lokale partijen zou niet eens zo gek zijn. Maar dan zouden ze wel wat compensatie moeten krijgen om de kwaliteit omhoog te brengen, zoals dat nu ook bestaat voor landelijke partijen.
Welke compensatie? Lokale populistische partijen geven tonnen uit zonder vermelding van herkomst. De lokale landelijke partijen sparen zelf zodat ze enige duizenden euro’s aan een verkiezingscampagne kunnen uitgeven.Is het nog niet eerder opgevallen dat je alleen posters van GBW, WV, LPF (en CDA) ziet? PvdA, GL, D66 en CU-SGP kom je nauwelijks tegen.
Misschien is er nu ook ruimte voor een echte linkse Westlandse partij?
Die is er en heet PvdA Westland.