Hooguit onbetrouwbare kennissen

20 feb

(Westland, 20 februari 2019). Vorig jaar januari was Westland ineens landelijk nieuws omdat waarnemend burgemeester Agnes van Ardenne opmerkelijk met de media om ging. Televisiejournalisten werden het gemeentehuis uitgezet, film- en fotocamera’s mochten maar in één raadszaalhoekje staan, wandelgangen en fractiekamers waren soms verboden voor journalisten en die mochten ook alleen maar over politiek schrijven. Dat alles kwam in een speciaal persprotocol; de Turkse president Erdogan smulde ervan.
Veel gedoe volgde, ook knorrige en boze reacties; uiteindelijk een gesprek met alle persbetrokkenen. Waarbij Agnes, immer eigenzinnig, niks toegaf op haar naar persbreidel riekende plannen, later toch overstag ging. Het vermaledijde persprotocol verdween. Alles werd weer als ‘vroeger’. Bestaande mondelinge, praktische afspraken bleven overeind. Tot vorige week.

Zie bijlage
Toen beantwoordde het college mediagetinte vragen van GBW-raadslid André van den Berg. Kent de gemeente Westland een ‘richtlijn omgaan met media? Het antwoord: Ja, zie bijlage. Met daarin: een persprotocol!

Wat is trouwens een (pers)protocol? Dat is een gedragsovereenkomst, meestal in de vorm van een aantal uit te voeren stappen. En een overeenkomst is een afspraak tussen (minimaal twee) natuurlijke (rechts)personen over wat ze met/voor elkaar zullen doen of laten. Glashelder, alleen is na die gesuste ruzie geen journalist benaderd om met een (nieuwe?) overeenkomst akkoord te gaan. Geen redactie, geen krant, geen freelancer.

Weer doen
Toch maar dat persprotocol gelezen. Daarin wordt beschreven hoe de gemeente met de media wil omgaan. In jip-en-janneketaal krijgen bestuurders en ambtenaren uiteengezet wat mag, en vooral niet mag.
Zo gaan contacten met wethouders automatisch via communicatieadviseurs en zijn die ook aanwezig als de pers met hen praat. Rechtstreekse perscontacten met wethouders worden niet aanbevolen; dan bestaat het risico dat journalisten dat een volgende keer weer doen. Bekend is dat ambtenaren niet met media mogen praten, maar dat wordt nu niet vermeld. Leuk is wel de zin: In specifieke gevallen (…, goodwill kweken in journalistiek netwerk, en/of politieke urgentie) kan nieuws exclusief worden aangeboden. In ‘boze’ landen moet je dan lezen: Als je als medium het regime welgezind bent.

Extra checken
Dit persprotocol is dus geen persprotocol maar een intern ambtelijk stuk waarin wordt uitgelegd hoe politiek en gemeentelijk volk met media (moeten) omgaan. Maar wel een rapport met een naam die – richting raadsleden – de indruk wekt dat het journaille zich heeft geschikt naar regels van het bestuurlijk gezag.
Met slechts hulpinstructies om media facilitair te beïnvloeden tot vooral positieve, of minder negatieve, berichtgeving. Een legaal, veelgebruikt pr-middel. Ook passend in de stijl van een zittende wethouder die er onlangs informeel bij journalisten op aandrong om exacte cijfers vòòr publicatie bij de gemeente extra te checken. Niet als censuur, integendeel, om het verhaal beter te maken, klonk het.

Gespannen
We zijn nog geen Polen of Hongarije en zeker geen Turkije, maar subtiele politiek getinte persbeïnvloeding is vaak heel dichtbij. Begint soms zelfs met een persprotocol dat qua titel suggereert dat er wederzijds afspraken bestaan. Zoiets gewoon ‘gemeentelijk persbeleid’ noemen was veel duidelijker geweest. De eerste zin zou daarin wel moeten zijn: De relatie tussen media en overheid is altijd gespannen. In een democratie wantrouwt de pers de overheid, ook de gemeentelijke, en houdt haar constant in de gaten.

Want sommige Westlanders denken namelijk dat politici en journalisten vrienden zijn. Dat zijn ze niet, hooguit kennissen die elkaar niet alles vertellen. Of soms bewust het verkeerde. Niveau onbetrouwbaar. Wederzijds. En in zo’n relatie past geen persprotocol, geen enkel.

Rien van den Anker

6 gedachten over “Hooguit onbetrouwbare kennissen

  1. Ik begrijp niet waar Van den Anker zich druk om maakt. De gemeente houdt zich keurig aan de regels en daar heb ik alle begrip voor. Natuurlijk zijn niet alle politici oprecht, maar de meeste wel.

  2. Heel gezond, dat wantrouwen naar de politiek. Je zag het dinsdagavond ook weer. Ze luisteren niet naar de kiezers en naar elkaar, maken er een rotzooi van.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Verplichte velden zijn gemarkeerd met *

De volgende HTML-tags en -attributen zijn toegestaan: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>