(Westland, 29 januari 2025). De toekomst is sowieso onzeker maar nu al staat vast dat 2026 geen mooi nieuwjaar gaat worden. Daar is nu al de angstwekkende term Ravijnjaar voor uitgevonden. Wat betekent dat het, vooral financieel, bizar gaat worden. En duidelijk is wie de forse rekeningen moet gaan betalen. Wij dus.
Het allerergste is tot nu toe dat de Rijksoverheid alleen maar heeft aangekondigd dat het leed eraan zit te komen. Maar er niet aan toevoegt hoeveel en waarop precies gekort (en dus extra betaald) moet gaan worden.
En politiek angstaanjagend is dat er volgend jaar voorjaar ook gemeenteraadsverkiezingen zijn. Met campagnes die dit najaar al beginnen. Normaal met schreeuwende beloftes over nieuwe zwembaden, bibliotheken, jeugdvoorzieningen, wijkcentra etc. etc.
In Westland zullen enkele politieke partijen dan weer gaan roepen dat er snel een nieuw Theater De Naald moet komen. Nou, vergeet het maar, het eerste spectaculaire toneelstuk heet gewoon: Het Rampzalige Ravijnjaar.
Ambtelijk zweet
Het lijkt qua tijd nog ver van ons bed, maar nu al is er zweet te voelen en te ruiken in ambtelijke en politieke kringen in de twee Westlandse gemeentehuizen. Wie financiën-wethouder Ben van der Stee daar wel eens wandelend en werkend aantreft, ziet, ondanks zijn normaal soms te positieve uitstraling, ’s mans bezorgdheid. En dat komt, met zo’n vaak rumoerige raad, niet alleen vanwege zijn geregeld politieke onzekerheid, nu vooral ook door de financiële.
Het komende geldgekrakeel heeft allemaal te maken met de al enige tijd geleden nationaal aangekondigde bezuinigingen van de nationale overheid, de grootste inkomensbron van de gemeenten. Die bezuiniging voor de komende jaren (tot na 2028 en mogelijk verder) loopt nogal in de papieren, pessimisten rekenen zelfs op vier miljard.
De helft daarvan moet komen van de middelgrote gemeenten zoals Westland. Ondanks dat de bedragen nog steeds niet exact bekend zijn kun je ervan uitgaan dat de korting miljoenen omvat.
‘Leuke dingen voor de mensen’
Een en ander betekent dat er, kort door de bocht. nauwelijks meer sprake kan zijn van ‘leuke dingen voor de mensen’. Stemmentrekkende dingen, zoals bijvoorbeeld meer huizen en goede wegen. En dat ook dingen die uit politieke overwegingen soms ‘lekker zichtbaar in de begroting’ zijn opgenomen dan maar een jaartje ‘blijven staan’. En het geld niet wordt uitgegeven maar de kiezer alleen ‘op papier’ blij wordt gemaakt.
En dan is er ook nog discussie – waar geen wethouder over praat! – over de gemeentelijke spaarpotjes die volgens het Rijk inmiddels 40 miljard omvatten. En waarnaar wordt gewezen als er geklaagd wordt dat gemeenten te weinig geld krijgen. Dat u het maar weet, bestuurlijk wordt er boven onze hoofden hard over onze centen gestreden!
Raadsverkiezingen
Omdat ook landelijk al aan de begroting 2026 wordt gewerkt worden binnenkort wel de exacte kortingsbedragen bekend. Precies op het moment dat de politieke partijen zich voorbereiden op de campagnes voor de gemeenteraadsverkiezingen van 18 maart volgend jaar.
Waarin ze normaal gesproken borstklopperig verwijzen naar wat ze allemaal hebben gerealiseerd, ook bijvoorbeeld aan wijk- en sportcentra. En vooral ook benadrukken dat de OZB in de toekomst vrijwel gelijk blijft.
Wie dan niet eerlijk vertelt dat er minder geld is, dat het leukedingen-lijstje maar kort is, zit dan al snel tussen pathologisch liegen en fantasierijk beloven. Maar alles om het stemmenverlies zoveel mogelijk te beperken! De normaal redelijk kortetermijndenkende-kiezer prikt daar hopelijk gauw doorheen…
Steek voorlopig dus maar lekker opportunistisch de kop nog even in het zand, daarna begint vanzelf wel die benauwde periode. Mogelijk al kort na de zomervakantie.
Rien van den Anker
Een vroege waarschuwing, maar wel een interessante. Ik ben wel heel benieuwd hoe eerlijk de politiek zal zijn. Campagnes in de aanloop van de verkiezingen staan vaak vol beloftes, maar in dit geval weten ze zeker dat er niet van terecht komt.
We moeten nu al groot respect hebben voor de wethouders van financiën die in the blind moeten handelen. De politiek nationaal moet zich schamen.
Het worden spannende tijden, voor de politici en voor onze portemonnee.