Ineens zijn (kantoor)woonhuisjes politiek

(Westland, 3 mei 2023). Als je journalist bent en over lokale politiek schrijft kun je geen plaatselijke politicus zijn. Noem het een beperking van je burgerrechten maar je geloofwaardigheid ligt aan gruzelementen als je het wel doet. Aan beide kanten.
Die beperking gaat zo ver dat je als persmens beter niemand kan vertellen wat je stemt. Anders zit je gelijk vast in het (politieke) frame waar anderen je instoppen.
Er is een collega die zo’n 10 jaar geleden een kort raadslidmaatschapsuitstapje maakte en die – weer journalist – die faux pas nog geregeld rancuneus krijgt ingewreven. Schrale troost is dat een regionale politicus – de meesten kunnen toch al niet goed schrijven, kijk maar op twitter! – beter geen journalist kan worden voor een lokaal medium. Beperking van de vrije meningsuiting? Nee, gewoon verstandig integer gedrag.

Belangenverstrengeling
Menig gemeentelijk politicus kent nog meer beperkingen. Een schooldirecteur die ook raadslid is kan niet meedoen met de discussie en de besluitvorming over de totale vernieuwing van zijn schoolgebouw. Ook de voorzitter van bijvoorbeeld een voetbalvereniging moet even de zijlijn kiezen als zijn club een met publiek geld betaald sportpark moet gaan bewonen.
Er hoeft geen kwaad in te zitten maar belangenverstrengeling ligt snel op de loer, gaat soms verder dan de betrokkenen. Bekend is dat een makelaar een, tussen gemeente en bewoner omstreden, boerderijpand ging taxeren terwijl hij alleen maar de broer van de wethouder was. En er was ooit ook nogal discussie over de benoeming van een onderwijsdeskundige omdat haar man toevallig een prominente partijpoliticus was.
Vooral de relatie tussen politici en bouwondernemende projectontwikkelaars kan nog wel eens heikel zijn. Immers, de ene partij weet vaak vroegtijdig heel veel wat voor de andere zeer lucratief kan zijn. Ook al is er niets onoorbaars gebeurd, de schijn is altijd tegen.

Mogelijk probleem
Afgelopen weekend werd bekend dat Peter Duijsens, voor de zittende coalitie de belangrijkste raadspoliticus (Westland Verstandig), een op zijn minst bijzonder plan uiteenzette. Hij wil een leegstaand kantoor voor tien jaar ombouwen in tientallen woonunits. Dat is op zich niet nieuw, maar een mogelijk probleem kan zijn dat hij het pand bezit. Dat het zijn eigendom is.
Politiek gezien heb je dan nogal wat, en nog veel meer, uit te leggen. Zeker als je in het verleden als oppositieleider deels vergelijkbare zaken zonder scrupules aanpakte. En keihard de vloer aanveegde met opponenten.

Duijsens kon en kan dus met zijn woonunitsplan verwachten dat zijn politieke vijanden, en misschien ook wel zijn vrienden, de messen zullen scherpen. Dat hij, hoewel succesvol advocaat, zo’n miljoenen bedrijfspand bezit zal hij – in politieke zin – moeten uitleggen. Ook al is bij velen al bekend dat hij meer vastgoed bezit, zijn tegenstanders zullen nu tot op de naad willen weten hoe deze kantoorhuisjes-constructie in elkaar zit. Gewoon omdat ze als politici nauwelijks kunnen en willen geloven dat er niks voor hem zelf achter zit.

Spitsroeden lopen
Niks mis mee, laat de van oorsprong Limburger maar spitsroeden lopen, leg hem het vuur na aan de schenen, verplicht hem uit te leggen hoe hij het regelt om veel minder huur te vragen en regel maar dat zijn kantoorpand voor de gevraagde 10 jaar juridisch onbereikbaar voor hem is. Die transparantie is essentieel om zijn eigen politieke integriteit schoon te houden, nog sterker, ook van de hele politiek.

Als dat alles niet goed geregeld wordt dan moeten die vijftig, soms al jaren huisvesting zoekende bewoners, die er dan naast grijpen maar de gelegenheid krijgen om een mooie strafmaat te bedenken. Bijvoorbeeld – voor Duijsens de zwaarste – hem het passieve kiesrecht af te nemen, met andere woorden, niet meer gekozen te mogen worden. Het enige schrikbeeld is dan dat hij als ex-politicus misschien wel journalist gaat worden.

Rien van den Anker