Zwijndrechtse oud-Westlander is betrokken bij legale coffeeshop
Oud-Westlander Arend Hofland: ‘Sinds de komst van coffeeshop Xpresso wordt er in Zwijndrecht op straat minder gedealed.’ (foto Karen Landhof).
Westland, 16 augustus 2014
Westland – ruim 100.000 inwoners – heeft geen coffeeshop waar je wiet of andere softdrugs kunt kopen. Die handel gebeurt, in het geniep en op straat. ‘Onbegrijpelijk,’ zegt oud-Westlander Arend Hofland, in Zwijndrecht voorzitter van een stichting die een legale coffeeshop runt. Van de winst wordt voorlichting gegeven, onder meer over verantwoord drugsgebruik.
Westland/Zwijndrecht – Dageljks komen er zo’n honderd klanten in coffeeshop Xpresso, aan de buitenkant van een groot winkelcentrum, hartje Zwijndrecht. Zes dagen open van 14 tot 22 uur, zondags gesloten. Er hangen borden met adviezen om geen overlast voor omwonenden te geven, binnen is duidelijk het huisreglement te lezen.
Het assortiment bestaat vooral uit zakjes, verschillende soorten wiet, er is ook hasj verkrijgbaar. Je kunt losse stickies kopen, of in een doosje van vijf stuks. De meeste klanten zijn tussen de 18 en 35 jaar, zien er gewoon uit, ook blazers en stropdassen lopen binnen. Er zijn – zoals bij bijzondere sigaren – connaisseurs die precies een keuze maken: ‘Bij mooie wijn hoort ook goede wiet.’
Er is koffie en thee, ook frisdrank, geen alcohol. De ahop is met een glaswand in tweeën gesplitst, één deel is voor rokers. In het andere mag je gewoon blowen – wiet is immers geen tabak!
Er werken, deels parttime, zo’n 15 mensen. In het gebouw zijn verder werkkamers voor onder meer de (personeels)administratie. Ook een ruimte waar zakjes wiet worden afgewogen. Daar is apparatuur die de kwaliteit kan aflezen.
“De inkoop is formeel illegaal, als Raad van Toezicht weet ik niet, en wil ik ook niet weten, hoe dat gebeurt. Dat is de verantwoordelijkheid van de directeur. De wet zegt dat het niet mag, het gemeentebestuur gedoogt het, zo gek zit het in Nederland in elkaar,” zegt Arend Hofland, oud-Westlander, nu Zwijndrechtenaar, en voorzitter van de Raad van Toezicht van de Stichting Het Dilemma, die de niet-commerciële coffeeshop Xpresso sinds 2001 exploiteert.
In dat jaar zeiden justitie en politie tegen de gemeente dat de (drugs)overlast niet zomaar onder controle kon worden gebracht. De oplossing was een coffeeshop. “Dan komen alle activiteiten op één plek, kun je beter controle houden. De gemeente voelde echter niks voor een vrije onderneming. Naar Bussums voorbeeld kwam er een bedrijf onder een stichting.”
Wouter van Egmond (op foto rechts) is als directeur/bestuurder belast met de dagelijkse leiding. Daarboven zetelt een Raad van Toezicht, met oud-zakenman Hofland, een psycholoog en een oud-directeur van een middelbare school.
Van Egmond komt uit het jeugdwerk en de gezondheidszorg, is een commerciële man met ideële motieven. Iemand die op zijn manier gelooft in maatschappelijk verantwoord ondernemen. Die ingrijpt als een klant afglijdt naar verslaving. Hij en de Raad van Toezicht hebben frequent contact met (wijk)politie, justitie en burgemeester.
Saillant detail, een btw-adminstratie is er niet, want volgens de wet komt ‘de handel’ officieel de winkel niet in. Wel is de shop-omzet groeiend. “Dat komt omdat er overal zoveel rotzooi wordt verkocht. Hier hebben bezoekers kwaliteitszekerheid.”
De winst – een stichting mag geen winst maken – gaat naar (gemeentelijke) voorlichtingsprojecten, zoals de campagne ‘Weet waar je aan begint!’ over verantwoord drugsgebruik. Ook worden cursussen betaald voor jeugdwerkers die drugsverslaafden begeleiden.
“Softdrugs bestaan, ook in Westland, maar worden vaak alleen maar gerelateerd aan verslaving en criminaliteit. Zwijndrecht is een voorbeeld waar sinds de komst van Xpresso minder gedealed wordt op straat en waar ook de daaraan verbonden criminaliteit sterk is afgenomen.”, aldus Hofland.
“Overal wil iedereen van mij als oud-wijnhandelaar altijd alles weten over wijnen. Als ik grappend naar waarheid zeg dat ik legaal in de drugshandel zit, dan lopen drinkende gesprekspartners besmuikt weg. Ook al zeg ik dat alcohol meer schade veroorzaakt dan softdrugs, zoals wiet en hasj.”
Hofland zou willen dat ook de ‘achterdeur’ legaal wordt. Dat er – bijvoorbeeld in Westland – legale kwekerijen komen. Onder streng toezicht van de staat die het thc-gehalte en de kwaliteit controleert, zodat illegale inkoop, huis- en straatdealen zinloos worden. En die daarna het product verkoopt, met accijns én btw. ‘Ik heb wel eens zitten rekenen, dat kan Nederland een miljard euro opleveren. Netto!”
Rien van den Anker