(Westland, 16 mei 2020). Nu de frequente communicatie tussen bestuur en gemeenteraad door Corona wat lastiger is, is in Westland het zogenoemde ‘fractievoorzittersoverleg’ nieuw leven ingeblazen. Met de burgemeester. ‘Vroeger’ kwam dat, indien nodig, bijeen, vooral als er politiek gehannes was. Nu veel vaker, maar wel besloten.
Het Presidium, een vergelijkbaar maar openbaar raadsinstituut, is daarbij tijdelijk om zeep geholpen. Er was eerder ook al gemorreld met burgerrechten, zoals het inspreken. Want dat kon in Westland (technisch) niet, maar na kritiek weer wel. Corona is al met al meer dan een bedreigend virus.
‘Beeldschermblokjes’
Inmiddels groeit het gemor over het digitale vergaderen. Ook onvrede over het ontbreken van fysieke debatten. Die trouwens ook ‘gewoon’ kunnen, want voor raadsvergaderingen geldt wettelijk een uitzondering van maximaal 100 personen, met inachtneming van de 1,5 meter afstand. In Den Haag zijn ze daar deze week mee begonnen in de giga-aula van het stadhuis.
Nog tot deze week kwamen de Westlandse raads- en commissieleden in ‘beeldschermblokjes’ bijeen. Met soms matige beeld- en volumekwaliteit. Tijdens de raadsvergadering van 23 april kon je de wethouders gemakkelijk herkennen. Die zaten thuis ‘zwaar bewapend’ met naast hun ‘spreekscherm’ ook de gemeentelijke laptop, tablet en mogelijk constante telefoonverbinding met ambtelijke assistenten. In de raadszaal zaten toen met de burgemeester/voorzitter moederziel een vijftal techneuten en de griffier.
Riant
Maar dat was afgelopen week alweer anders. Tijdens drie commissievergaderingen zaten nu (naast wisselende) voorzitters in die Verdilaan-zaal ook alle – per onderwerp noodzakelijke – wethouders, leden van de griffie en een handvol ambtenaren, inclusief dat legertje digi-experts. En, aan het begin, ook nog insprekende burgers. Laag geschat, bij elkaar zo’n twintig mensen en politici.
Dat betekende iedere avond twee soorten bijeenkomsten, op verschillende locaties. Het bestuurscollege plus ambtelijke hulpjes zaten gewoon riant op afstand bij elkaar, konden een-op-een met elkaar praten, stukken aanreiken, iets opzoeken en ook wederzijdse lichaamstaal zien. Zoals je vroeger vergaderde, alleen nu met tussenruimte.
Klooien
En hun bazen, de gemeenteraadsleden, zaten allemaal thuis, bij vriendin of elders. Te klooien met een tweedehands koptelefoon, dito oorknopjes en met ‘handjes’ aangevend dat ze ook iets wilden zeggen. Tegen een wethouder of een ander raadslid. Sommige fracties whatsappten een beetje audio met elkaar.
In feite waren er die avonden steeds twee wedstrijden, met twee soorten spelregels. Die soms in elkaar overliepen, maar nog vaker met elkaar botsten. Staatsrechtelijk een gotspe, een Coronaschande, een belediging voor de democratie die je gauw moet afschaffen.
Strenge instructies
Maandag gaan die fractievoorzitters weer digitaal met burgemeester Bouke in overleg. Fysiek vergaderen komt dan aan de orde. Dat besluiten ze vrijwel zeker dat er zo snel mogelijk zo gewoon mogelijk gaat worden vergaderd. In de raadszaal met bijvoorbeeld alleen fractievoorzitters, wisselend geflankeerd door gespecialiseerde raadscollega. De rest – ook eventjes niet noodzakelijk aanwezige wethouders – gaat dan maar in kleine groepjes in fractie- of vergaderkamertjes zitten. En dan maar weer gewoon de pers uitnodigen, zodat die ook haar werk kan doen.
En ja, natuurlijk wel met strenge instructies om onderling steeds op afstand langs elkaar heen te lopen. Maar gezien de onderlinge politieke verhoudingen verandert er dan toch niet zo veel. Er zijn politici die al vóór Corona ruim om andere raadscollega’s heen liepen
De rubriek ‘je suis rien’ is een boeketje columnpjes, vaak maar van één alinea. Een clin d’oeil naar mezelf en de samenleving. Een knipoogje, soms met serieuze ondertoon.
Nou ben ik net gewend aan die gemeentelijke tv-soap met al die schichtige piratenkoppies en onverstaanbare teksten gaan ze weer gewoon vergaderen. Er wordt tegenwoordig maar wat gevraagd van de kiezer…
Ik ben benieuwd wat de fractievoorzitters maandag gaan zeggen: Ja burgemeester, nee burgemeester!
Verbazingwekkend dat er geen raadslid de afgelopen week iets gezegd heeft over het feit dat het college wel bij elkaar in de raadszaal zat. Al was het maar één opmerking dat dat gewoon gek is. Is dat lafheid of angst?
Zo langzamerhand krijg ik de indruk dat wij in Westland worden geregeerd door een strakke burgemeester met een slaafs volgende griffier. Van der Tak en Broekema hoeven niet terug, maar in hun tijden gebeurde er wel wat.
Het Presidium om zeep geholpen. Iik wist niet eens dat het bestond.