(Westland, 7 februari 2024). De verwachtingen waren vorige week hoog bij de raadsvergadering, zelfs NRC en SBS6 waren aanwezig. Met interessant gekrakeel omdat het om een politiek heikele motie ging hoewel tevoren al duidelijk was dat hij zou worden aangenomen.
Een motie waarin het bestuurscollege werd opgedragen Tweede Kamer en regering te zeggen dat Westland zich niet aan de Spreidingswet zou houden omdat ultiem betekent dat de gemeente verplicht gaat worden asielzoekers te huisvesten.
Een avond die je van tevoren als amateur-scenarist zo kon uitschrijven. In de eerste scenes de spanning opbouwen met felle voor- en tegenstanders, daarna een reactie van een wethouderlijk bestuurscollege dat politiek moest manoeuvreren tussen wet houden en het volk volgen.
En tot slot, een aangenomen motie waarvan zelfs de schrijvers in de coulissen erkenden dat die inhoudelijk wisselend zinloos, voor de bühne en lachwekkend is. Kortom, drama en komedie, maar geen staande ovatie.
Cursus Rhetorica
Een gemeenteraadszaal is dé democratische plek is om te debatteren, althans hoort die te zijn. Te vaak merken de Westlanders dat raadsleden op dat punt nogal eens verzaken, zelfs falen. Hun wankele, verbale talenten zijn redenen genoeg om ze te verplichten bij het begin van hun politieke carrière eerst eens een cursus rhetorica te volgen.
Natuurlijk, het zijn doorsneeburgers die zich hebben laten kiezen maar zelfs op die politieke lokale plek, is het wel gemakkelijk als je ook verbaal getalenteerd bent en qua woorden goed van leer kunt trekken.
Je zou natuurlijk de Nico de Gieren, Jenny Vermeeren, Ad van Harmelens en nogal wat onbekende no-no’s, kunnen adviseren dan maar niets te zeggen, want zwijgen is goud. Maar beter is die paar verbale sterren als Witte Raven te eren. Om hun eruditie, eloquentie en hun debattechniek. En als leerzaam opkontje voor Nico, Jenny en Ad. En nee, niet altijd om wat ze zeggen…
Watervallend
Met die achtergrondkennis moet je ook naar die Spreidingswet-discussie kijken. Debat was er eigenlijk alleen tussen Peter Duijsens (Westland Verstandig) en Benjamin Hofland (D66), de rest brabbelde wat en het slot liep onverwachts anders.
Velen hadden verwacht dat burgemeester Bouke Arends – die zich eerder over dit onderwerp publiekelijk een diehard toonde met qua wetshandhaving de flexibiliteit van beton – ook deze avond de ‘de wet is de wet’-stem van het college zou herhalen. Nee, dus.
Het werd ook de vaak bijna Ruttiaans communicerende wethouder Anko Goudswaard niet gegund om de partijen verbindend bij elkaar te brengen. Dat mocht ook niet zijn collega Ben van der Stee die geniaal watervallend zoveel woorden kan laten horen waarmee hij, zelfs rotsvast van hun eigen gelijk overtuigde, raadsleden eventjes in verwarring kan brengen.
Nee, het werd de pas in juni aangetreden wethouder Carlieke van Staalduinen die nog maar net bekomen is van haar inwerkperiode. Niet uitgesloten moet worden dat collegevoorzitter Bouke Arends, maar misschien overschat ik hem in dit geval, heel steil haar naam als woordvoerder inbracht ‘omdat het haar portefeuille is’. Mogelijk is ook dat hij, als ervaren ex-wethouder, haar tactisch adviseerde om te antwoorden zoals ze antwoordde.
Misschien wel onzin
Politiek tactisch, en ook wel slim, zei Carlieke namelijk dat ze die woensdag nog geen antwoord kon geven omdat de wet pas op donderdag in werking treedt! En dat vanaf die dag de inhoud eerst goed zou worden bestudeerd en bekeken. En dat zij, met die achtergrond, de net in meerderheid aangenomen raadsmotie best wel door wil sturen naar de instanties die er in genoemd worden. En daarmee, zonder dat uit te spreken, toch ook de totale zinloosheid, misschien wel de onzin, van dat doorsturen aan de Westlandse raad liet merken.
Waarna het theater bij alle spelers en publiek eindigde, in een totale anticlimax. Zelfs de meest fanatieke indieners lieten na haar verklaring de kans voorbij gaan om haar in tweede termijn priemend en prangend uit te dagen te vertellen wat er dan concreet verder zou moeten gebeuren. En ook wat bijvoorbeeld haar eigen mening is.
Burgemeester Bouke maakte à la Machiavelli wel direct gebruik van de stille en flabbergasted raad, hamerde snel de vergadering af. Carlieke besefte mogelijk pas toen welke hoofdrol ze had gespeeld.
Rien van den Anker
Dat betekent wel een soort rare spagaat voor het college. Kiezen tussen de gemeenteraad en een nieuwe wet. En dat hebben ze nu slim aangepakt.
Wel opmerkelijk dat er nu toch een soort splijting is tussen Gemeentebelang Westland en Westland Verstandig. De vraag is of GBW maar ook de VVD het wel zo handig hebben uitgepakt om voor de troepen uit al bekend te maken dat zij de Spreidingswet niet zouden accepteren. Je moet niet uitspuiten dat dat het begin van een barst in de coalitie betekent.
Het werd al geschreven maar waarom de raad geen tweede termijn gebruikt is echt onduidelijk. En niet echt verstandig.
Het zijn allemaal onzindiscussies want die spreidingswet wordt vrijwel zeker ingehaald door nieuwe regels over het verminderen van de instroom van asielzoekers. Om die zal de reden draaide de VVD fractie in de Eerste Kamer ook al met haar veranderende stemming.
Ik ben wel benieuwd welke Westlandse politicus het lef heeft om een potentiële plek voor een asielzoekerscentrum voor te stellen.