Die ‘rare jongens’ van de Middel Broekweg

(Westland, 20 augustus 2025). Het was onlangs groot nieuws dat de realisatie van de Flora Campus Westland zeker een half jaar vertraagd zou worden. Dit omdat er volgens de Omgevingswet verplichte archeologische onderzoeken moeten worden uitgevoerd. En dat er tijdens eerste bodemonderzoeken in proefsleuven resten uit de Romeinse tijd zijn gevonden op de plekken waar het Vakcollege+ en woningen moeten komen. Uit de eerste vier eeuwen na Christus.

In een memo van GBW-wethouder Anko Goudswaard staat dat er aanwijzingen zijn dat daar mogelijk een nederzetting heeft gelegen, een grafveld en ook nog waterstaatkundige werken. Die, immer opmerkelijk positieve, politicus stelt de lezer daarna gerust dat de overige projecten daar gewoon doorgaan.
Tijdelijke woningen, de Kas voor de Toekomst en ondernemingen die zich daar mogelijk willen vestigen komen er gewoon. Waarbij Anko in het midden laat of daar wel of geen archeologische onderzoeken zijn geweest of nog moeten komen. En of er toch nog meer vertraging in het grondvat zit.

Kanaal van Corbulo
De niet genoemde maar wel aanwezige verbazing in het wethouderlijke memo is wel heel bijzonder. Want elke Westlandse amateur-archeoloog of lid van een oudheidkundige vereniging hier had de wethouder kunnen melden dat de bijna op de Campus-locatie liggende Middel Broekweg de oudste straat van het Westland is. Bij het iets verderop gelegen Westlands Museum zijn ze zelfs supertrots op dat weetje.
Hij had ook kunneen weten dat die rare Romeinse jongens, zoals Obelix, het maatje van Asterix, gezegd zou hebben, hier parallel aan die weg het Kanaal van Corbulo hebben gegraven. Een van de eerste belangrijkste waterwegverbindingen tussen de Maas en de Rijn.
Die nodig was omdat in Westland, toen ook al veel, (landbouw)voedsel werd geteeld omdat de soldaten aan de noordgrens van het Romeinse rijk bij de Oude Rijn, van eten moesten worden voorzien. Zo ontstonden er op hoger gelegen kreekruggen van de Gantel boerderijen En die kanaalroute was veiliger dan dat de voedseltochten via de zee werden uitgevoerd. De huidige Vliet richting Leiden is vrijwel zeker een onderdeel van deze vaarroute geweest.

Scherven en botten
En je hoeft niet eens diepgravend te googelen om te weten dat er in de afgelopen 20 jaar al geregeld op diezelfde plek opgravingen zijn geweest en er veel interessante scherven en zelfs botten gevonden zijn.
Het is misschien typerend Westlands, maar in het verleden gebeurde het ook wel eens dat archeologische vondsten ‘praktisch’ verdoezeld werden. Zo is er het, nooit bevestigde maar ook niet ontkende, verhaal dat er hartje s Gravenzande bij de bouw van een appartementencomplex nog wat boeiende oudheidkundige dingen werden gevonden.
Maar dat die, zelfs niet in de voor de deur staande afvalcontainer, zijn teruggevonden. Ook niet in de vloer van de ondergrondse parkeergarage. Gewoon verdwenen..
Logisch, want je mag van een bouwvakker natuurlijk ook niet verwachten dat hij het verschil ziet tussen een scherf van een Romeinse drinkbeker en een kapot gevallen stukje IKEA-kopje…

In de file
Maar de wethouder, en ook zijn ambtenaren natuurlijk, hadden misschien wel, daar net toevallig in de file staand, kunnen weten dat die Middel Broekweg zo’n 19 eeuwen terug ook al een belangrijke verkeersader was.
En dat daar en in de omgeving nogal wat mensen woonden en werkten. En dat die interessante archeologische ‘rommel’ hebben achtergelaten.

Het zal waarschijnlijk slim zijn om nu alvast ook in andere Campusplekken archeologisch onderzoek te laten plegen. Dat scheelt positieve memo’s.
En misschien dat hij voor zijn verjaardag of voor Sinterklaas het boek ‘De geschiedenis van het Westland’ van Jaap van Duin moet vragen; daar staan vrijwel alles op dat punt in. Tenzij dat al jaren ‘vergeten’ in Anko’s boekenkast staat. Maar dat geloof ik niet.

Rien van den Anker