College lijkt wel bang voor (te) nieuwsgierige raad

(Westland, 23 juli 2025). Een goed raadslid is vaak nieuwsgieriger dan een wethouder eigenlijk nodig acht. Die vindt bijna altijd dat hij de gemeenteraad meer dan voldoende informeert. En ook dat die daar maar vertrouwen in moet hebben.
Gelukkig voor hem (of haar) zijn er nog meestal wel wat raadsleden – ook van andere politieke partijen – die dat ook doen. Gelukkig voor ons zijn er ook lokaal gekozenen die dat niet pikken. Die juist van de hoed en de rand willen weten. En ook het naadje van de kous.

Zeker in een Westlands politiek wereldje waar het wantrouwen continu aanwezig is botst een en ander geregeld. Wat dan weer leidt tot knorrige vragen en onaangename debatjes. U draait erom heen, waarom geeft u geen antwoord?
De tijd is voorbij dat een raadslid op zoek naar meer informatie simpel even langs wipt bij een wethouder die dan gewoon, eventueel samen met een deskundige ambtenaar, extra toelichting geeft. Die laatste kijkt tegenwoordig wel uit, voordat je het weet krijgt hij het verwijt politiek te bedrijven. Er zijn trouwens voorbeelden dat een wethouder, niet eens zo lang geleden, bilateraal contact tussen raadslid en ambtenaar gewoon verbood.

Steeds vaker vragen
In die wereld tussen beslotenheid en transparantie komt het steeds vaker voor dat raadsleden dan maar meer vragen om inlichtingen. Die procedure lijkt op die van de Wet Openbare Overheid (WOO), maar is net even anders, want die is alleen voor gewone burgers. En mag niet worden gebruikt door raadsleden als het over lokale zaken gaat.
Meer inlichtingen vragen is dus voor raadsleden die de rand onvoldoende vinden en alles van de hoed willen weten. Op zich prima maar sommige vragenstellers slaan, althans volgens het bestuurscollege, daarin wel door.
Als een ambtenaar een paar weken aan de bak moet om een raadslid politiek informatief te bevredigen is dat natuurlijk overdreven. Bijvoorbeeld als er tussentijdse en interne mail- en whatsappcommunicatie van jaren terug wordt gevraagd. Tenzij natuurlijk het raadslid met argumenten kan aantonen dat die relevant zijn.

Paal en perk
Het Westlandse bestuurscollege heeft nu (pikant, op het randje van het zomerreces en met de Gemeentewet in de hand) besloten om aan dit alles paal en perk te stellen. En zegt dat het natuurlijk openstaat voor openheid maar dat de informatieleverantie wel proportioneel moet zijn.
Dat niet alle versies van documenten zullen worden vrijgegeven, dat geldt bijvoorbeeld ook voor e-mailberichten tussen collegeleden onderling en die tussen ambtenaren en ambtenaren. Bovendien moet het vinden van die informatie wel uitvoerbaar zijn gezien de beperkte beschikbare capaciteit van ambtenaren.

College controleren
Dat lijkt allemaal logisch en begrijpelijk, al was het maar om te voorkomen dat sommige politici zand willen gooien in de ambtelijke democratische machinerie. Aan de andere kant, de gemeenteraad is er in eerste instantie wel voor om het bestuurscollege controleren.
En dan is het gek dat datzelfde bestuurscollege in een apart besluit benadrukt dat niet alle vragen gaan worden beantwoord. Met als belangrijk argument dat er soms te weinig ambtenaren beschikbaar zijn.
Dus zou ik best eens willen weten hoe de discussie binnen het college over dit onderwerp is verlopen. En vooral hoe er over is geappt. Maar die informatie zal ongetwijfeld net binnen die (nu weer aangescherpte) regels vallen.

Rien van den Anker