Waar bemoei je je mee, Bouke?

(Westland, 13 april 2022). Betrokken of betrokkenheid? CDA-minister Hugo De Jonge weet sinds kort, na een urenlang Sywert van Lienden-kamerdebat, dat daar groot verschil tussen zit. Heb je dan werkelijk een beslissing genomen of heb je je er alleen maar ongevraagd tegenaan bemoeid? En wanneer ben je dan (politiek) verantwoordelijk? Of niet?

Onvergelijkbaar en toch deels te vergelijken is de brief die burgemeester Bouke Arends vorige week naar de gemeenteraad en alle Westlanders heeft gestuurd. Daarin somt hij, richting de politiek en met name de partijen die zich nu bezighouden met de vorming van een nieuw bestuurscollege, op wat hij voor deze gemeente belangrijk vindt. Laat hij eigenlijk weten met wat voor soort wethoudersclub hij als collegevoorzitter in de komende jaren wil gaan werken.

Instemmend meegelezen
Zijn onderwerpen zijn onder meer het tuinbouwcluster, wonen, een lightrailverbinding, het ontwikkelen van het Floragebied en het stevig positioneren van Westland. Niet eens zo spectaculair, hij had ook nog kunnen pleiten voor een groenere stad.
Wel gek is dat de burgemeester die brief heeft laten opnemen in de wekelijkse besluitenlijst van het zittende college. Dat, anders was opname in die lijst niet nodig geweest, klaarblijkelijk instemmend de inhoud heeft meegelezen. Terwijl dat clubje als verliezer van de gemeenteraadsverkiezingen voorlopig beter eventjes zijn mond kan houden. En zich alleen maar bezig moet houden met lopende zaken.

Het was anders geweest als er in de brief had gestaan dat dat ‘oude’ college er niet zoveel van had gebakken. En dat het komende het op die, door de burgemeester genoemde, punten dus veel beter moet gaan doen. Maar zoveel zelfreflectie tonen ging mogelijk ook de burgemeester te ver.

Een Hugootje…
Natuurlijk, een eerste burger mag, net als iedere burger of maatschappelijke instelling, zijn mening over het hier en nu laten klinken. De vraag is echter of hij dat, als ongekozen kroonbenoemde bestuurder, op deze manier had moeten doen. Hij had zijn standpunten ook bilateraal aan de verkiezingsoverwinnaars kenbaar kunnen maken.
Gewoon op de gang waar ze elkaar frequent treffen. Of, modern transparant, tijdens zo’n nieuw openbaar coalitiegesprek met hen. Maar niet als agendapunt van de besluitenlijst van het bijna opgestapte college…

Met zijn brief via de verliezende machthebbers maakt hij zich – daar komt ‘ie dan – betrokken bij het komende partijpolitieke beleid. Nee, kan hij wel roepen, ik heb mij niet met de onderhandelingen bemoeid. Nee, kan hij ook roepen, ik heb niet mee besloten over het definitieve coalitieakkoord. Het lijkt wel een Hugootje..

Op zijn plek wijzen
Want iedereen zal en kan later toch zeggen dat er sprake was van betrokkenheid. Niet van zomaar iemand maar van een belangrijke bestuurder die misschien geen juridische maar wel een politieke medeverantwoordelijkheid heeft. Als burgemeester die eigenlijk alleen de portefeuille openbare orde en veiligheid heeft, hoort hij zich niet bezig te houden met partijpolitieke beslommeringen. Omdat die, mogelijk goed bedoeld, vrijwel altijd sturend en richtinggevend zijn. Maar vooral omdat die hem als burgemeester – staat toch boven de partijen! – gewoon niks aan gaan.

Maakt die brief hem nu betrokken of creëert die betrokkenheid? Allebei, maar er is geen reden voor een urenlang raadsdebat of een motie van wantrouwen. Wel moet de nieuwgekozen gemeenteraad hem direct tonen wie de baas is. En de burgemeester onmiddellijk terug naar zijn hok sturen.
Dat kan subtiel, maar het mag ook op zijn Westlands, desnoods op zijn Maasdijks. Waar bemoei je je mee, Bouke?

Rien van den Anker