(Westland, 15 april 2020). Zeven van de 10 Nederlanders vinden dat Mark Rutte het (in de Coronavirus-crisis) goed doet. Een half jaar geleden waren dat er drie. Rutte was politiek bijna afgeschreven, over zijn houdbaarheidsdatum. En nu, herrezen in Coronaverdriet.
Hoge populariteitscijfers zijn veelal kortstondig; één foutje en je valt weer net zo hard naar beneden. Zelfs ongelovigen weten dat er tussen Palmzondag en Goede Vrijdag maar enkele dagen lagen.
Hét historische voorbeeld is premier Winston Churchill die zes jaar lang Groot-Brittannië en de Geallieerden door de Tweede Wereldoorlog sleepte, in 1945 – krap drie maanden na de bevrijding – door de kiezer vernederend naar huis werd gestuurd.
Eigen helden
Door de eeuwen heen blijken mensen in moeilijke tijden van oorlog, overstromingen of pandemieën behoefte te hebben aan leiders, nog steeds zijn dat veelal mannen. Religieuze, ideologische, soms zich dictatoriaal zelf naar voren schuivende. De wereldgeschiedenis is er mee getekend, elke ellende smeekt om eigen helden.
De wetenschappelijke waarde van populariteitspeilingen is relatief, maar als die in Westland zouden worden gehouden, is de kans groot dat burgemeester Bouke Arends nu hoog scoort, misschien wel hoger dan Rutte. Hij is degene die lokaal tijdens de intelligente lockdown geregeld als bestuurder aanwezig is, zichtbaar actie onderneemt, langsgaat bij winkeliers en bedrijven, en menselijk a-politiek medeleven uit. Hij vlogt zelfs, al is dat een beetje amateuristisch. Bouke is eigenlijk onze eigen Westlandse Winston, zonder sigaar, ook fors slanker.
Soort slachtoffer
Een burgemeester heeft het in crisistijden moeilijk; heeft wel het voordeel dat hij later geen last heeft van kortzichtige, ondankbare kiezers. Immers, hij/zij is koninklijk benoemd. Zit, tenzij hij/zij er een zooitje van maakt, voor minimaal 6 jaar gebeiteld. In Boukes geval tot 2024.
In de actuele beeldvorming zijn op dit moment de wethouders een soort slachtoffer, onzichtbaar in alle politieke populariteitsstatistieken. Ook al zeggen ze zelf dat ze in stilte zich te pletter werken, mede door die beeldvorming merken we daar als burgers weinig van. Dat komt ook omdat tijdelijk de controle van een goed werkende gemeenteraad ontbreekt. Natuurlijk hebben enkele wethouders meer te doen (bijvoorbeeld met overheidshulp voor bedrijven), maar pas later horen we of ze het echt druk hadden.
Ook de raadsleden zitten inmiddels met zo’n imagoprobleem, het beeld dat ze niks doen, ook niet besturen. Dat klopt niet helemaal, al heeft het wel relatief lang geduurd alvorens ook zij publiekelijk riepen weer te willen besturen. Sommigen leken zelfs bestuursverlamd.
Bestuursvacuüm
Aan dat ‘Corona’-bestuursvacuüm komt morgen deels een einde als de eerste digitale Westlandse commissievergadering plaatsvindt. Dat wordt voor zowel burgemeester als wethouders en raadsleden een testcase. Echt interactief debatteren is niet mogelijk. Digitaal vergaderen is soms praktisch, maar in feite een democratisch gedrocht.
Lukt alleen met keiharde regels: kort en zakelijk. Voor succes heb je altijd een strakke en strenge voorzitter nodig. In de politiek heet die al gauw betuttelend patriarchaal, een raad heeft daar een hekel aan.
De agenda morgen stelt in basis niet veel voor maar dat betekent niet dat er in Westland geen politiek spektakel kan komen, normaal gesproken dan. Voor de nu zo populaire burgemeester/raadsvoorzitter is het een lakmoesproef die diplomatiek politiek toptalent vereist. Het kan mis gaan, ook positief uitvallen. Misschien wordt hij zelfs populairder als hij immer ruziënde kemphanen van coalitie en oppositie gewoon regentesk de mond snoert. Naar leiders zoekende mensen vinden dat lekker, zijn soms ongrijpbaar onbegrijpelijk.
Rien van den Anker
De columnist schrijft dat in de actuele beeldvorming de wethouders een soort slachtoffer zijn. Als dat klopt hebben ze het gewoon aan zichzelf te danken. Je ziet ze niet, je hoort ze niet. Bestaan ze wel?
Churchill werd in 1945 weggestemd maar keerde zes jaar later weer terug als premier. Hij bleef daarna nog jaren in 10 Downingstreet zitten. Ideetje voor Rutte?
Is Arends echt zo populair of hij is het nu omdat alle andere politici onzichtbaar zijn door de Coronacrisis. De vraag is bovendien waarom die allemaal ‘verdwenen’ lijken. Ze hebben afgesproken dat er eventjes niet partijpolitiek wordt geacteerd, maar daar kunnen ze zich toch niet achter blijven verschuilen.
Ik hoop dat ik die vergadering donderdag kan kijken. Bij kerkomroep.nl ging het mis omdat plotseling iedereen digitaal naar de kerk ging en de boel vastliep. Het zal nu ook wel eens drukker kunnen worden.
Naar leiders zoekende mensen. Waarom vind ik dat eigenlijk een enge zin?
Bouke is een rustige Drent, die die digitale vergadering goed gaat leiden. Ik twijfel daar geen moment aan.
Ik ga er vanuit dat Bouke Arends morgen de vergadering soeverein en strak zal gaan leiden.. Ik ben benieuwd en ga zeker kijken.