Heel Holland Horkt

Westland, 28 oktober 2015.

Westland heeft het qua public relations weer fantastisch ‘geschafft’. Daar waar iedere zichzelf respecterende gemeente vanuit een lokale sporthal zijn eigen aflevering in de succesvolle vluchtelingenserie ‘Heel Holland Horkt’ nationaal op de televisie toont, blijft het tussen de kassen ijzig stil. Tegen- noch voorstanders hoor je.

Nee, bij ons in de regio is hét grote nieuws dat onhandig geplaatste, tijdelijke stoplichten files creëren op de Naaldwijkse Dijkweg en dat er genomineerden zijn voor de Oud-Westlandprijs. Dat onze eerste burger Chinees heeft gegeten met de koning en dat zijn tweede (!) plaatsvanger, tevens wethouder van huisvesting, jij mag zeggen tegen de premier. Maar alleen tijdens hun gezamenlijke Japan-reis. ‘Daarna is het weer gewoon meneer Rutte, Arne!,” heeft Mark gezegd.

Het lijkt wel of niemand hier wil beseffen dat er in Europa, in Nederland, stromen vluchtelingen aankomen. Misschien ook wel logisch, want de hooggeachte gemeenteraad heeft immers met een fractionele meerderheid besloten dat het gemeentebestuur achterover moet leunen en niet actief mag gaan uitzoeken of er hier tijdelijke plekken zijn voor asielzoekers.

Voor bestuurders is het inmiddels een groot probleem het verschil uit te leggen tussen statushouders en asielzoekers. De eerste groep is al ‘gescreend’ en heeft wettelijk recht op bijvoorbeeld huisvesting; gemeenten moeten hen verplicht opvangen. Bij asielzoekers, die slechts zijn geregistreerd, kan het Centraal Orgaan voor Asielzoekers (COA) alleen maar een gemeente vragen of er een (sporthal)locatie – tijdelijk – beschikbaar is. Formeel kan een gemeentebestuur zelfs negatief antwoorden.

Maar dat gaat nu veranderen. Minister Plasterk (binnenlandse zaken) heeft een brief gestuurd naar alle commissarissen van de koning, met daarin de opdracht te inventariseren hoe hun provincie 2000 tot 2500 extra vluchtelingen noodopvang kan bieden.

Heel pikant, Plasterk spreekt de CdK’s aan als Rijksheer. Niet eerder vroeg een minister alle CdK’s tegelijk om in die rol op te treden. Rijksheren hebben namelijk vergaande bevoegdheden in crisissituaties en zijn het verlengstuk van minister (en kabinet) in veiligheidsregio’s. Normaal gesproken wordt die bevoegdheid slechts gebruikt bij grote rampen of overstromingen.

De regering probeert nu met dit paardenmiddel, de provincies, en daarachter de gemeenten, onder druk te zetten en eigenlijk te verplichten asielzoekers op te nemen. Enkele provincies hebben, angstig, al ingestemd, maar willen liever kleine locaties omdat die minder verzet bij omwonenden opleveren. Nergens is gereageerd op de nieuwe machthebbende rol van de CdK.

En ondertussen hakketakt Westland vrolijk verder over die afgewezen asielzoekersmotie en kijkt naar een bestuurscollege dat niet het humanitaire, en politieke, lef heeft om tegen die kleine raadsmeerderheid te zeggen: We doen het toch.

Dat bestuur zou eens een beetje Rijksheer moeten worden. Gewoon de hoed van Plasterk op en zeggen: ‘Gemeenteraad, u bent de baas, maar ik ben nu even rijksheer, en in uw achtertuin komen er asielzoekers. Tijdelijk!’. Het grootste risico is dat tegenstanders gaan scanderen: ‘B en W, weg ermee!’

Maar dat zou ook wel weer verademend klinken in die serie ‘Heel Holland Horkt’.

Rien van den Anker