(Westland, 1 juni 2022). Er is gemor binnen politiek en ambtelijk Westland. Er ligt namelijk een geheim plan om de wethouders te laten verhuizen van het gemeentelijk werkkantoor aan de Laan van de Glazen Stad naar het ‘echte’ gemeentehuis aan de Verdilaan.
Burgemeester Bouke Arends is daar voorstander van maar haalde bakzeil bij het vorige bestuurscollege. De toenmalige wethouders wilden het liefst heel dicht bij hun ambtenaren (blijven) werken.
De nieuwe bestuurders waren nog maar net gekozen of de burgemeester zag zijn kans schoon, haalde het plan uit de bureaulade waar onderin wel eens dingen verdwijnen. Het verhuisvoorstel lag er nog. Bovenin.
Politiek huis
Over zijn motieven tasten velen in het duister, maar vaststaat dat het transparante karakter van het werkkantoor ook betekent dat Jan en alleman – lees, de ambtenaren – kunnen zien wie er in- en uitloopt bij de bestuurders. Bijvoorbeeld oppositionele raadsleden of burgers. Soms ook projectontwikkelaars of wappies. Van een (gewenste) scheiding tussen politiek en ambtenarij is in ieder geval geen sprake.
Elke gedachte dat Bouke ‘het hokkie’ in het werkkantoor niet representatief genoeg vindt moeten we verre van ons werpen, want het kan ook zijn dat de burgemeester gewoon vindt dat het Glazen Paleis dé plek is waar alleen de democratie woont. Een politiek huis voor hem, de gemeenteraad, het bestuurscollege en het volk. Maar geen ambtenaren!
‘Bestuurdersburcht’
De meerderheid van het nieuwe college wil best meegaan naar de ‘bestuurdersburcht’ aan de Verdilaan. Die vindt het geen probleem om geregeld te pendelen naar het tweede raadhuis. Of dat die ambtenaren bij hen langskomen.
Bezwaren zijn er, het is ongetwijfeld puur toeval, bij de twee oud-gedienden die ook al in het vorige college zaten. Zij vinden het van groot belang dat bestuurders en ambtenaren pal naast elkaar blijven werken. Lekker diggies bij diggies. Je zet je kamerdeur open, je roept een naam en een ambtenaar staat klaar.
Niemand zegt het natuurlijk hardop maar in de praktijk zijn het nogal eens politiek zwakke, vaak ook gemakzuchtige, bestuurders die zich graag laten omringen en ruggesteunen door nabije ambtenaren. Die hen à la minute voeden met (bij hen ontbrekende) kennis.
Zonder zelfvertrouwen
Ook veel ambtenaren vinden het trouwens geen goed plan. Ten eerste is het voor hen ook wel aantrekkelijk als je politieke baas ‘om de hoek’ zit en je altijd eventjes kan binnenwippen. Een tweede, ongrijpbaar maar wel aanwezig, voordeel is dat het ambtelijk beïnvloeden van de politicus dan veel gemakkelijker is. Ook al, omdat menig wethouder zonder zelfvertrouwen vaak het laatst gehoorde standpunt als besluit overneemt.
In de nieuwe bestuurlijke constructie worden de fractiekamers aan de Verdilaan opgeofferd; die veranderen in wethouderskamers. Op dezelfde etage is er al een grote collegevergaderkamer die ook wel burgemeesterskamer wordt genoemd.
Hoppenshoppen
De huidige fractievergaderkamers verhuizen dan naar de begane grond waar nu enkele algemene vergaderruimtes zitten. Die worden, oorspronkelijk gepland voor sessies met burgers, steeds vaker alleen door ambtenaren gebruikt. Voor sommigen is dat een uitje om dat steriele (werk)kantoor even te vergeten. En je kunt tussendoor in Appie gaan hoppenshoppen.
De meeste raadspolitici lijken geen probleem met de verhuizing te hebben. Nooit weg als je op de trap ook eens een wethouder tegen komt, zei er een. Voor degenen met een nog actieve herinnering, het was de onlangs van oppositie naar coalitie overgestapte partij Westland verstandig die zich jarenlang fel verzette tegen twee gemeentehuizen. Eén was meer dan voldoende. Sinds kort ‘regeert ‘ze dus mee. Misschien zijn die verhuizende wethouders wel het begin…
Rien van den Anker
Ik ben wel benieuwd naar de motivatie van de burgemeester bij dit plan. Zolang het geheim blijft is ook moeilijk in te schatten waarom hij dit wil. In vroegere tijden stelde Peter Duijsens van Westland verstandig dan vragen. Wie gaat dat nu doen?
Is deze column nu echt of is het een sprookje? Ik ga uit van het eerste en dan zullen we er vast wel meer van horen. Wat overigens geheel onduidelijk blijft is de vraag hoeveel dat dan weer gaat kosten.
Goed idee, misschien komt het sturen op hoofdlijnen dan ook eens van de grond. Voor de gemeenteraad is het in ieder geval belangrijk dat ook de Griffie, het secretariaat van de gemeenteraad, permanent naar de Verdilaan komt.
Bijzonder verhaal waarbij de motivatie niet echt overtuigend is. Ik ben ook heel benieuwd of deze verhuizing de eerste is van volgende. Volgens mij kun je dan net zo goed ook de griffie als secretariaat van de gemeenteraad en de afdeling communicatie als woordvoerder van het college mee laten verhuizen naar de Verdilaan.
Bewondering voor de subtiele wijze waarop wordt aangegeven hoe sommige wethouders geheel afhankelijk zijn van de ambtenaren. Of zijn die gewoon al bestuurders, zoals veel burgers vrezen. De legendarische Engelse tv-serie Yes minister is nog steeds razend actueel.
Toeval, ook over stukken in een bureaula, bestaan niet. Mijn leermeester zei al lang geleden: iets is nooit weg, het is alleen maar zoek. En komt dan tevoorschijn als het dienstig is. Moraal: wees niet verbaasd als er binnen niet al te lange tijd weer een verloren gewaand plan opduikt!